Khi văn bản luật “tiền hậu bất nhất”!

Lâu nay vấn đề hậu kiểm doanh nghiệp luôn là điều gây đau đầu cho các nhà quản lý, nhất là ở một đô thị năng động, thu hút nhiều doanh nghiệp hoạt động như ở TPHCM. Nhiều người vẫn nghĩ rằng khi doanh nghiệp có vi phạm thì Sở Kế hoạch – Đầu tư cứ thẳng tay rút giấy phép đăng ký kinh doanh (ĐKKD). Nhưng khi đụng chuyện, Sở Kế hoạch – Đầu tư cũng “bó tay” với lý do: theo quy định tại Luật Doanh nghiệp, Nghị định 88/2006/NĐ-CP thì sở không phải là cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm quản lý doanh nghiệp!

Sau này, thêm một số văn bản pháp luật ra đời, điều khoản rút giấy phép ĐKKD của các đơn vị vi phạm đã được bổ sung thêm. Thế nhưng, so với Luật Doanh nghiệp thì những quy định sau này lại “tréo cẳng ngỗng”. Cụ thể, Luật Quản lý thuế cho phép thu hồi giấy chứng nhận ĐKKD như một biện pháp cưỡng chế quyết định hành chính nhưng sau đó, cũng luật này (Điều 93) lại cho phép phục hồi giấy chứng nhận ĐKKD khi đơn vị đã nộp đủ tiền thuế, tiền phạt! Tương tự, Điều 20 Nghị định 52/2008/NĐ-CP quy định việc thu hồi giấy chứng nhận ĐKKD nhưng lại cho phép thu có thời hạn (từ 3 đến 6 tháng)!

Trong khi đó, việc thu hồi giấy chứng nhận ĐKKD theo Luật Doanh nghiệp quy định lâu nay là doanh nghiệp phải giải thể trong thời hạn 6 tháng (kể từ ngày bị thu hồi giấy chứng nhận), chứ không được phục hồi lại hoạt động hoặc thu hồi có thời hạn như các văn bản luật ban hành sau này quy định.

Chưa kể, trong điều 17 và 18 Nghị định số 06/2008/NĐ-CP tiếp tục quy định: giấy chứng nhận ĐKKD chỉ bị thu hồi khi doanh nghiệp vi phạm nhiều lần hoặc tái vi phạm. Rõ ràng nếu đối chiếu theo Luật Doanh nghiệp thì những đơn vị kinh doanh vi phạm dù nặng đến thế nào cũng không thể rút giấy phép, mà phải đợi đến khi tái phạm mới được rút!

Việc rút giấy phép đã bất cập thì việc xử phạt cũng “tiền hậu bất nhất” không kém. Trong khi Nghị định số 56/2006/NĐ-CP quy định về xử phạt hành chính trong hoạt động văn hóa thông tin chỉ chế tài hình thức ĐKKD không có biểu hiện (treo biển) của các tổ chức và cá nhân ở mức phạt tiền 3 - 5 triệu đồng nhưng đến Nghị định 53/2007/NĐ-CP (Điều 37) thì mức phạt, cũng cho hình thức vi phạm này, lại “giảm” còn 1 - 3 triệu đồng!

Lâu nay, sự thiếu thống nhất trong hệ thống văn bản pháp luật không chỉ gây thiệt hại cho người dân mà còn làm khó cho cả cơ quan thi hành pháp luật, vô tình tạo “điều kiện” để nhiều người có thể “trục lợi”. Điều cần thiết trong tiến trình cải cách hành chính hiện nay chính là rà soát, đối chiếu nội dung các luật (cả văn bản dưới luật) để khắc phục cho được tình trạng chồng chéo, bất cập, “tiền hậu bất nhất” này. 

HỒNG HIỆP